O kościele

Kościół Najświętszej Krwi Pana Jezusa jest kościołem rektorskim parafii farnej i ma status sanktuarium. Powstał w latach 1702-1704, na miejscu kamienicy, w piwnicy której w 1399 r. sprofanowano trzy wykradzione z kościoła Hostie.

Projektodawcą i architektem kościoła był prawdopodobnie Jan Cantenazzi, zatrudniony wówczas przy budowie kolegium jezuickiego i kościoła farnego. Świątynia jest murowana, jednonawowa, dwupoziomowa, z małą wieżyczką o blaszanym hełmie zwieńczonym znakiem trzech Hostii. Fasada ozdobiona jest barokowym szczytem z pilastrami i portalem wejściowym. Podczas odnawiania elewacji zewnętrznej w 1977 r. na fasadzie frontowej odkryto relikty dawnych portali i wnęk okiennych, które zachowano.

W ramach projektu dotowanego przez Unię Europejską w minionych latach wykonano renowację zabytków ruchomych kościoła. Prace konserwatorskie objęły wówczas: ołtarz główny, balustradę komunijną, ambonę, osiem obrazów, dwie Pasje, konfesjonał i świecznik paschału oraz pochodzącą z końca XVI w. rzeźbę Chrystusa Frasobliwego. Przeważająca część odrestaurowanych obiektów pochodzi z epoki baroku. 

Projekt był współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 – 2013, Fundusze Europejskie – Dla Rozwoju Innowacyjnej Wielkopolski.

Kościół górny

Na zewnętrznej ścianie od strony ul. Kramarskiej znajduje się tablica pamiątkowa ku czci ks. rektora Cieszyńskiego (rektor w latach 1922-42). Wewnątrz sklepienie zdobią świeżo odnowione freski franciszkanina Adama Swacha z XVIII wieku. Kolejne trzy przęsła, każde z trzynastoma obrazami, przedstawiają sceny związane z podaniem o trzech Hostiach, z kultem eucharystycznym i postaciami świętych. 

Oczy wchodzących uderzają trzy barokowe ołtarze z pierwszej połowy XVIII w., drewniane, bogato rzeźbione. Przykuwa wzrok główny ołtarz. Na jego szczycie ukazano kielich z trzema Hostiami, motyw pojawiający się kilka razy. U góry ołtarza na tle koła ukazano wyobrażenie Boga Ojca z berłem i kulą ziemską w ręku, w promieniach aureoli i otoczeniu aniołów. Poniżej Duch Święty w symbolu gołębicy, a w centrum nastawy łaskami słynący obraz Chrystusa „Vir Dolorum” przesłonięty znacznie srebrną blachą. W prawym boku Chrystusa rana ze śladami krwi. Nadto podobny zasłaniany obraz Chrystusa Miłosiernego, umęczonego, ukazującego obiema rękami ranę w prawym boku. Po bokach obrazu czterech aniołów trzymających narzędzia męki; drabinę, gwoździe, młotek i bicz.

Za mensą ołtarzową drewniane tabernakulum z pierwszej połowy XVIII w., ozdobione reliefową dekoracją i kręconymi kolumienkami. Po bokach ołtarza stoją dwie duże pełnoplastyczne rzeźby: papieża z tiarą na głowie i postaci trzymającej włócznię, być może Longina. Ołtarz otaczają barokowe balaski. W 2012 r. w prezbiterium umieszczono stylizowaną ambonę i sedilie.

W bocznym ołtarzu po prawej stronie główny obraz z początków XVIII stulecia przedstawia Matkę Bożą Bolesną podtrzymującą martwe ciało Syna. Drugi obraz, odsłaniany, ukazuje Maryję z Dzieciątkiem podającą bł. Szymonowi Stockowi szkaplerz. Na długiej wstędze znajduje się łaciński napis: „Kto umrze z tym szkaplerzem, nie będzie cierpiał ognia wiecznego”. Powyżej umieszczono obraz rodziców Najświętszej Maryi Panny i Maryi jako dziewczynki.

W ołtarzu po lewej stronie obraz główny, pochodzący z tego samego okresu, przedstawia cudowne rozmnożenie chleba. Jezus błogosławi chleb trzymany przez pacholę. U góry postać proroka Eliasza, któremu anioł przynosi chleb i dzban wody. Na drugim obrazie, odsłanianym, przedstawiono św. Kajetana (1480-1547), założyciela teatynów. Cenny zabytek stanowi późnogotycka, pochodząca z I połowy XVI w., rzeźba Opłakiwanie Chrystusa. Przedstawia leżące ciało Pana podtrzymywane dwiema rękami przez św. Jana. Z prawej strony postać Matki Bożej pochylonej nad ciałem Syna.

Jeszcze jeden obiekt pasyjny – zaraz po wejściu do kościoła, po prawej stronie pod chórem, stoi ludowa rzeźba Pana Jezusa Frasobliwego, prawdopodobnie z XVI wieku. Ciało obnażone, ze śladami ran na nogach, dłoniach i na prawym boku. Na głowie korona cierniowa. Pod stopami Chrystusa wspornik z I połowy XVI wieku.

Na chórze znajdują się niewielkie dziesięciogłosowe organy. Instrument mechaniczny, należy do najcenniejszych zabytków sztuki organomistrzowskiej w Poznaniu, odznacza się szlachetnym brzmieniem i „ciepłem” barwy poszczególnych głosów. Był budowany w latach 1796-98 w warsztacie Fryderyka Petery. Prospekt w stylu klasycystycznym z początku XIX w., w środku krucyfiks. Warto nadmienić, że są to najprawdopodobniej najstarsze „czynne” organy w Poznaniu, a o ich unikatowości na tym terenie świadczy ponadto zachowany sprawny rejestr tympani. Poddano je gruntownej renowacji w latach 2010-15.

Empora chóru z połowy XVIII w., zwieńczona ozdobnie ażurowo w stylu rokoko. Po bokach dwa herby rycerskie z połowy XVIII stulecia: Leliwa z gwiazdą i półksiężycem i Bończa ze złotym jednorożcem i trzema gwiazdami.

Boczne ściany kościoła zdobią obrazy. Z prawej strony przy głównym ołtarzu dwa obrazy z I połowy XVIII w. ilustrujące historię znieważenia trzech Hostii, a bliżej, nad rzeźbą Opłakiwanie Chrystusa, obraz Świętej Rodziny. Lewa ściana kościoła ozdobiona jest przy głównym ołtarzu obrazem Serca Pana Jezusa, a bliżej, nad amboną, trzema obrazami – w środku Ukrzyżowanie Pana Jezusa, a po bokach św. Barbara z mieczem w ręku i św. Małgorzata z palmą męczeństwa. Na chórze portret dominikanina z połowy XVIII wieku.

Kaplica Cudu Eucharystycznego (dolny kościół)

Szczególne zainteresowanie osób nawiedzających świątynię budzi dolny kościół ze słynną studnią, miejsce pierwotnej piwnicy, w której doszło do profanacji trzech Hostii. Kościół gruntownie przebudowany przez ks. Piotra Adamka w latach 1914-1916 według projektu architekta Mariana Andrzejewskiego. Sklepienie zdobi piękna dekoracja sztukaterska w stylu neobarokowym, wzorowana na sklepieniach bocznych naw pobliskiej fary. Centralne miejsce zajmuje równie piękny marmoryzowany ołtarz z baldachimem – konfesją na czterech kolumnach. W jego narożach umieszczono rzeźby polskich świętych: Stanisława Biskupa z pastorałem, Wojciecha z wiosłem, Kazimierza z mieczem i koroną i Stanisława Kostki z rozłożonymi rękami. W punkcie środkowym kopuły kielich z trzema Hostiami.

Studzienka znajduje się za ołtarzem. Jest ocembrowana, ma okrągły otwór zakrywany płytą. Obecnie wody nie trzeba już wydobywać przy pomocy kołowrotu z wiadrem, gdyż w 2012 r. został zainstalowany hydrofor i kran na ścianie za studzienką. Studzienka ozdobiona jest żurawiem z 1849 r., o elementach barokowych, w kształcie pochylonego ptaka o długiej szyi i długim ostro zakończonym dziobie. Woda uważana jest za cudowną. W Wielką Sobotę mieszkańcy Poznania i okolicy przychodzą po nią tłumnie. Obecnie można ją nabierać osobiście z kranu przy studzience po mszy w czwartki i niedziele.

W dolnym kościele zachowane są także: figura nieznanego świętego jezuity, realistyczna, z początku XX w. oraz neorenesansowa chrzcielnica z 1849 r. z drewna, rzeźbiona i polichromowana, której podstawę stanowi rzeźba anioła stojącego na głazie.

Warto wiedzieć

Msze św. w kaplicy

Czwartek o godz. 18.00 (Msza św. w łączności z nowenną do Najświętszej Krwi Pana Jezusa). Prośby i podziękowania, które są wyczytywane podczas mszy, należy składać do skarbony.

Cudowną wodę można pobierać bezpośrednio w kaplicy po Mszy św. w niedzielę i czwartek.